“แข่งขัน” ช่วยได้
ในฐานะของ “ผู้บริโภค” เราทุกคนคงต้องการได้สินค้ามาใช้ในชีวิตประจำวันที่มีคุณภาพในราคาที่เหมาะสม
ถ้าเป็นไปได้ยิ่งมีราคาถูกลงเท่าไหร่ยิ่งดีต่อสุขภาพกระเป๋าเราเท่านั้น
แม้ว่าในสายตาของผู้ประกอบธุรกิจจะมองอีกด้านหนึ่งคือยิ่งราคาสูงกว่าต้นทุนมากเท่าไหร่ยิ่งดีต่อสุขภาพกระเป๋าของเขามากเท่านั้น
ในตอนที่แล้วเราพูดกันถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในกรณีที่ในตลาดสินค้าหรือบริการชนิดหนึ่งมีการผูกขาดโดยผู้ประกอบธุรกิจรายใดรายหนึ่งว่าจะเกิดผลอย่างไรบ้าง
สิ่งที่เกิดขึ้นนั้นเห็นได้ว่าบางทีแทบจะตรงข้ามกับสิ่งที่ผู้บริโภคคาดหวังและต้องการจะได้รับจากการจ่ายเงินซื้อสินค้าและบริการชนิดนั้น
คำถามจึงเกิดขึ้นว่าแล้วอย่างนั้นจะทำอย่างไรถึงจะทำให้ผู้บริโภคได้สินค้าหรือบริการที่มีคุณภาพในราคาที่เหมาะสม
แม้จะไม่ได้เหมือนดังในความฝันทุกประการ
แต่อย่างน้อยที่สุดขอให้ใกล้เคียงความเป็นจริงมากขึ้น
คำตอบสำหรับคำถามข้างต้นคงตอบไม่ง่าย
แต่อย่างน้อยที่สุดหากเราทำให้สถานการณ์ในตลาดเปลี่ยนแปลงไปในทางใดทางหนึ่งอาจจะทำให้สิ่งที่ผู้บริโภคได้รับดีขึ้นก็ได้
ถ้าเราย้อนกลับไปดูสถานการณ์ของบริษัทเสือนอนกิน
จำกัดที่ประกอบธุรกิจเดินรถประจำทางระหว่างเขต ก. กับเขต ข. แต่เพียงรายเดียว
หากแทนที่เราจะมอบสิทธิขาดให้บริษัทเสือนอนกิน
จำกัดทำมาหากินอยู่บนเส้นทางนั้นแต่เพียงรายเดียว เราสามารถทำให้บริษัทอื่นเข้าไป “แข่งขัน” ในเส้นทางนั้นได้ด้วย
การคิดหรือแนวทางการประกอบธุรกิจของบริษัทเสือนอนกิน จำกัดย่อมไม่อาจทำแบบเดิมๆ
ได้และต้องเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของตัวเองให้สอดคล้องกับสิ่งที่เกิดขึ้นใหม่ในตลาด
ภายหลังจากที่นั่งดูนอนดูบริษัทเสือนอนกิน
จำกัด กอบโกยผลกำไรจำนวนมหาศาลจากการประกอบกิจการเดินรถโดยสารประจำทางระหว่างเขต
ก. กับเขต ข. เป็นเวลานาน บริษัท แข่งไม่เลิก จำกัด
ตัดสินใจเข้าไปประกอบกิจการเดินรถโดยสารประจำทางระหว่างเขต ก. กับเขต ข.
บ้างโดยไม่กลัวอิทธิพลของ “เจ้าพ่อ”
ในเส้นทางเดิมว่าจะส่งมือปืนรับจ้างมายิงทิ้งในข้อหามาทำลายความสุขที่ได้นั่งกินนอนกิน
เพราะถือว่าตนเองก็มีดีพอตัวเหมือนกัน (โดยในกรณีนี้เราถือว่าเป็นกรณีที่ไม่มีข้อห้ามทางกฎหมายใดๆ
ที่จะเป็นอุปสรรคไม่ให้บริษัทใหม่เข้าไปแข่งขันให้บริการ)
บริษัท
แข่งไม่เลิก จำกัด ได้ส่งรถโดยสารประจำทางมารับผู้โดยสารอีก 2 คัน
แม้ว่าจะมีรถน้อยกว่า เที่ยววิ่งน้อยกว่า
แต่สภาพรถที่ดีกว่ามากเนื่องจากเป็นรถใหม่เอี่ยม ติดเครื่องปรับอาการเย็นสบาย
คิดราคาเท่ากันที่เที่ยวละ 100 บาท เพราะคำนวณดูแล้วยังมีส่วนต่างของผลกำไรกับต้นทุนในการให้บริการเพียงพอที่จะเลี้ยงตัวเองได้
ทำให้ผู้โดยสารจำนวนมากเปลี่ยนมาใช้บริการของบริษัท แข่งไม่เลิก จำกัด
เพราะไม่ต้องการไปถึงที่หมายในสภาพเปียกชุ่มไปด้วยเหงื่อ
หากบริษัท
เสือนอนกิน จำกัดยังคงทำธุรกิจแบบเดิมๆ ต่อไป
ไม่แคล้วที่ผู้โดยสารจะหันไปใช้บริการของบริษัท แข่งไม่เลิก จำกัด
เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หากต่อไปเมื่อกิจการของบริษัทแข่งไม่เลิก
จำกัดดีขึ้นอาจจะมีเงินไปซื้อรถโดยสารเพิ่มขึ้น
ทำให้สามารถให้บริการคิดเป็นจำนวนเที่ยวที่มากขึ้น
สุดท้ายหากมีรถวิ่งรับผู้โดยสารในเวลาที่ใกล้เคียงกัน
ผู้โดยสารอาจจะเปลี่ยนไปใช้บริการของบริษัท แข่งไม่เลิก จำกัด จนหมด
เมื่อตกอยู่ในสถานการณ์ดังกล่าว
บริษัท เสือนอนกิน จำกัด
ย่อมต้องตกอยู่ภายใต้ความกดดันที่เกิดจากการมีผู้เข้าไปให้บริการชนิดเดียวกับตน
บริการที่ผู้ประกอบธุรกิจรายใหม่มีให้นั้นมีลักษณะที่ใช้แทนบริการของผู้ประกอบธุรกิจที่ผูกขาดโดยไม่มีข้อแตกต่างที่เป็นสาระสำคัญ
(ในกรณีนี้
ข้อแตกต่างที่มีอยู่กลับเป็นผลดีต่อผู้ประกอบธุรกิจรายใหม่เสียด้วยซ้ำไป)
ความกดดันดังกล่าวนี้นี่เองที่จะเป็นปัจจัยผลักดันให้ผู้ประกอบธุรกิจที่ผูกขาดต้องเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเองเพื่อทำให้สามารถอยู่รอดต่อไปในธุรกิจได้
การไม่ขยับตัวและไม่ปรับปรุงคุณภาพสินค้าหรือบริการของตนย่อมมีแต่ทำให้สถานการณ์ของตนแย่ยิ่งขึ้น
การปรับปรุงคุณภาพสินค้าและบริการจึงเป็นหนทางเดียวที่จะทำให้สามารถประคับประคองธุรกิจต่อไปได้
บริษัท
เสือนอนกิน จำกัด จึงได้สั่งซื้อรถโดยสารปรับอากาศใหม่อีก 2 คันมาให้บริการ
โดยไม่ต้องให้รอรถโดยสารคันเก่าอยู่ในสภาพทรุดโทรมเกินเยียวยาก่อนที่จะตัดสินใจเปลี่ยนรถใหม่
แม้หากไม่มีบริษัท แข่งไม่เลิก จำกัดเข้าไปแข่งขันด้วย บริษัท เสือนอนกิน
จำกัดก็อาจจะตัดสินใจเปลี่ยนรถใหม่ในที่สุดเมื่อรถคันเก่าหมดสภาพจนวิ่งหรือซ่อมไม่ได้
แต่ความกดดันที่เกิดจากการแข่งขันย่อมจะเร่งกระบวนการตัดสินใจปรับปรุงคุณภาพให้เร็วขึ้นเพื่อให้บริการที่ดีกว่าเดิม
ไม่ใช่เปลี่ยนเพียงเพราะไม่ไหวแล้วจริงๆ
แม้บริษัท
เสือนอนกิน จำกัด จะลงทุนซื้อรถโดยสารคันใหม่และต้องใช้เงินลงทุนจำนวนไม่น้อย
ทำให้มี “ต้นทุน” การให้ประกอบกิจการสูงขึ้น แต่เมื่อบริษัท
แข่งไม่เลิก จำกัด คิดค่าโดยสารจากลูกค้าเพียงเที่ยวละ 100 บาท บริษัท เสือนอนกิน
จำกัด ย่อมไม่สามารถคิดค่าบริการเพิ่มขึ้นเพื่อรักษา “ส่วนต่าง” ของกำไรกับต้นทุนให้อยู่ในระดับเดิมและทำให้จำนวนกำไรที่ได้รับไม่ลดน้อยลงได้
หากบริษัท เสือนอนกิน จำกัด คิดค่าโดยสารเกินกว่าเที่ยวละ 100 บาท
ผู้โดยสารคงจะไม่หันมาขึ้นรถของบริษัท เสือนอนกิน จำกัดอยู่ดี
เพราะสามารถขึ้นรถของบริษัท แข่งไม่เลิก จำกัด ได้ในราคาที่ถูกกว่า
ผลจากการเข้าไปแข่งขันนี้จึงทำให้ผู้บริโภคได้รับบริการที่มีคุณภาพมากขึ้นในราคาที่เหมาะสม
ความแตกต่างระหว่างผลที่เกิดขึ้นจากสถานการณ์ที่การขายสินค้าผูกขาดโดยผู้ประกอบการรายใดรายหนึ่งกับกรณีที่มีผู้เข้ามาผลิตหรือให้บริการหลายรายแข่งขันซึ่งกันและกันดังตัวอย่างข้างต้น
แม้จะเป็นสถานการณ์ในธุรกิจประเภทหนึ่ง
แต่ลักษณะและผลที่จะเกิดขึ้นในธุรกิจประเภทอื่นก็จะมีลักษณะที่ไม่แตกต่างกันมากนัก
ไม่ว่าในธุรกิจใดก็ตาม หากมีผู้ประกอบธุรกิจหลายรายย่อมทำให้ผู้บริโภคมี “ทางเลือก”
มากขึ้นว่าจะซื้อหาสินค้าหรือบริการจากผู้ประกอบธุรกิจรายใดดีกว่ากันโดยการเปรียบเทียบคุณภาพและราคาสินค้าหรือบริการที่ผู้ประกอบธุรกิจแต่ละรายเสนอให้ประโยชน์ที่จะเกิดขึ้นจาก “การแข่งขัน”
เพื่อขายสินค้าหรือให้บริการดังกล่าวนี้นี่เองที่เป็นวัตถุประสงค์สำคัญที่กฎหมายต้องการจะส่งเสริมให้เกิด
“การแข่งขัน” ขึ้นในตลาดสินค้าและบริการชนิดต่างๆ
เพื่อให้สุดท้ายประโยชน์ต่างๆ
ได้เกิดขึ้นแก่ผู้บริโภคที่จะต้องเป็นผู้จ่ายเงินค่าสินค้าหรือบริการในท้ายที่สุด
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น